Жалған бағдарламалық жасақтама Қазақстандағы компанияларға айтарлықтай зиян келтіреді.
Кибершабуылдардың пайда болу қаупін азайту және кірісті арттыру үшін Қазақстан Республикасындағы компаниялар өздерінің IT инфрақұрылымында бағдарламалық жасақтаманы тексеріп, лицензиясы жоқ бағдарламалық жасақтамадан бас тартуы керек. Бұл бағдарламалық жасақтаманы зерттейтін (BSA Global Software Survey) компаниясының сауалнамасынан туындайды, оның нәтижелерін бүгін BSA жариялады | Бағдарламалық жасақтама.
Сауалнама көрсеткендей, Қазақстан Республикасында компьютерлерде орнатылған бағдарламалық жасақтаманың 74% -ында қажетті лицензиялар жоқ. 2016 жылы жүргізілген BSA зерттеуімен салыстырғанда, көрсеткіштер 1 пайызға артқан.
Бүкіл әлемдегі ұйымдар бағдарламалық жасақтаманы бизнес-процестерді жақсарту, пайданы ұлғайту, жаңа нарықты кеңейту және бәсекеге қабілеттілікті арттыру үшін қолданады. Алайда көбінесе лицензияланбаған бағдарламалық жасақтамалардың кең таралуы, оның қауіпсіздігіне күмән келтіреді.
Лицензияланбаған бағдарламалық жасақтаманы қолданудың салдарын жақсы түсіну үшін BSA 2018 бағдарламалық жасақтаманың жаһандық сауалнамасын дайындады. Бағдарламалық жасақтаманы басқару: қауіпсіздікті қамтамасыз ету, бизнестің мүмкіндігі» (2018 ж. Ғаламдық бағдарламалық сауалнама: бағдарламалық жасақтаманы басқару: қауіпсіздікті қамтамасыз ету, іскери мүмкіндік). Сауалнама 110-нан астам елдер мен аймақтардағы дербес компьютерлерде орнатылған лицензияланбаған бағдарламалық жасақтаманың көлемі мен құны туралы, сондай-ақ 23000 үй пайдаланушылары, бизнес қызметкерлері мен CIO компаниялары арасында жүргізілген сауалнаманың нәтижелерін ұсынады.
Зерттеудің негізгі қорытындылары:
- Әлемде лицензияланбаған бағдарламалық жасақтаманы пайдалану біршама азайғанына қарамастан, ол әлі де кең таралып отыр. Лицензиясыз бағдарламалық жасақтама бүкіл әлемде әлі де белсенді қолданылады және дербес компьютерлерде орнатылған бағдарламалық жасақтаманың 37% құрайды. Бұл көлем 2016 жылдан бері тек 2 пайызға азайды.
- Информациялық технология директорлері лицензияланбаған бағдарламалық жасақтаманы пайдалану тәуекелге барып ғана қоймай, қымбатқа түсетінін айтып отыр . Лицензияланбаған бағдарламалық жасақтаманың зиянды бағдарламалармен ластануы компанияға бір вирус жұқтырған компьютерге 10000 доллардан көп шығын әкелуі мүмкін және әлемдегі компанияларға жыл сайын шамамен 359 миллиард доллар шығын келеді.
- Әрбір зиянды бағдарламалық шабуыл компанияға орташа есеппен 2,4 миллион АҚШ доллар шығын келтіреді және оны қалпына келтіру 50 күнге созылуы мүмкін. Басшылардың айтуынша, зиянды бағдарламалардан туындаған кедергілер деректерге заңсыз қол жеткізудің алдын алу мақсатында, лицензияланған бағдарламалық жасақтамаға толығымен көшуінің №1 себебі болып табылады.
- Бағдарламалық жасақтамаға қойылатын лицензиялық талаптардың сақталуы қазір компанияның ақпараттық қауіпсіздігін қамтамасыз етудің міндетті талабы ғана емес, сонымен бірге экономикалық көрсеткіштерге оң әсер етеді. Бағдарламалық жасақтаманы басқаруды жақсарту бойынша практикалық қадамдар жасайтын компаниялар кірістің 11% -ға өсуіне қол жеткізе алады.
- Ұйымдар бағдарламалық қамтамасыз етуді жақсарту үшін маңызды қадамдар жасай алады. Зерттеулер көрсеткендей, компаниялар бағдарламалық жасақтама активтерін басқару (SAM) және бағдарламалық жасақтама лицензияларын оңтайландыру бағдарламаларын енгізу арқылы бағдарламалық жасақтаманың жылдық шығындарын 30% дейін үнемдей алады.
Талдау көрсеткендей, компаниялар бағдарламалық қамтамасыз етуді басқару тиімділігін арттыру, соның ішінде кірісті арттыру, қауіпсіздік тәуекелдерін азайту және жаңа мүмкіндіктер ашу үшін қадамдар жасай алады.
Бағдарламалық жасақтаманың нарықтық зерттеулерінің толық мәтіні, оның ішінде елдер бойынша, www.bsa.org/globalstudy сайтында қол жетімді.
Logycom серіктестеріне және клиенттеріне Microsoft өнімдерінің лицензияланған нұсқаларын ғана сатып алуды ұсынады. Лицензияланған бағдарламалық жасақтама өнімдері түпнұсқа дистрибутивте вирустар, шпиондық бағдарламалар және басқа зиянды бағдарламалар жоқтығына кепілдік береді. Олар үнемі жаңартылып, қауіпсіздіктің жоғары деңгейін қолдайды. Тек Microsoft корпорациясының түпнұсқалық бағдарламалық қамтамасыздандыруы қауіпсіздік талаптарына толығымен жауап береді.